Λυκούργος, Κατά Λεωκράτους. Η υπόθεση του λόγου
Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.) ο δήμος της Αθήνας «ψήφισμα ποιεῖ, ὥστε μήτε τινὰ ἔξω γενέσθαι τῆς πόλεως, μήτε μὴν ἐκθέσθαι παῖδας καὶ γυναῖκας». Όποιος εγκατέλειπε την Αθήνα καθίστατο ένοχος προδοσίας.
Ο Λεωκράτης όμως πρόλαβε να καταφύγει στη Ρόδο λίγο πριν την έκδοση του ψηφίσματος και αφού πήγε για λίγο και στα Μέγαρα, επέστρεψε στην Αθήνα, όταν η κατάσταση ομαλοποιήθηκε.
Ο Λυκούργος τον κατηγορεί για προδοσία στηριζόμενος όχι στη νομική τεκμηρίωση της υπόθεσης αλλά στην ηθική υποχρέωση που είχε ο κατηγορούμενος να μείνει στην πόλη εκείνες τις δύσκολες ώρες μετά τη μάχη της Χαιρώνειας. Ο Λεωκράτης από την πλευρά του παραδέχτηκε τη φυγή, αλλά αυτό έγινε, όπως ισχυρίστηκε, για εμπόριο.
Η αδυναμία του Λυκούργου για μη νομική τεκμηρίωση της υπόθεσης τον οδηγεί σε παράθεση παραδειγμάτων, από τα οποία καταφαίνεται ότι επιφανείς Αθηναίοι θυσιάστηκαν για την πατρίδα τους εκουσίως, με χαρακτηριστικότερο αυτό του Αθηναίου βασιλιά Κόδρου.
