Λυσίας, Περί του μη καταλύσαι την πάτριον πολιτείαν Αθήνησι


Ο λόγος αυτός γράφτηκε από τον Λυσία και εκφωνήθηκε στην Εκκλησία του Δήμου το 403 π.Χ. από κάποιον γνωστό πολιτικό της εποχής. Λείπει ο επίλογος.

Μετά την κατάλυση της τυραννίας των Τριάκοντα και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Αθήνα ο δημαγωγός Φορμίσιος πρότεινε στην Εκκλησία του Δήμου να εκδοθεί ψήφισμα για την επάνοδο των φυγάδων και την παράδοση της διοίκησης της πόλεως σ’ αυτούς που είχαν κτηματική περιουσία.
Με βάση αυτό το ψήφισμα 5.000 Αθηναίοι πολίτες θα έχαναν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Η πρόταση στόχευε στην εγκαθίδρυση ενός ολιγαρχικού καθεστώτος στην Αθήνα, που θα είχε την ανοχή και τη συμπάθεια της Σπάρτης. Ο ρήτορας επιχειρηματολογεί σ’ αυτό τον λόγο υπέρ της διατήρησης του πάτριου πολιτεύματος της Αθήνας, δηλαδή της Δημοκρατίας, χωρίς να επηρεάζονται από τη βούληση των εκάστοτε ισχυρών και στοχεύοντας πάντα στην εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.