Ιερόν πυρ και Ορέστεια
Ιερόν πυρ και Ορέστεια
Εδώ κι επτά χρόνια οι εκδηλώσεις για τα Ορέστεια
αρχίζουν με τη μεταφορά της φλόγας από εκκλησάκι των Καστανιών στα σύνορα
Ελλάδας - Τουρκίας. Το σκεπτικό αυτών που εμπνεύστηκαν το τελετουργικό της
φλόγας είναι προφανές: θέλουν να συνδέσουν τη Νέα Ορεστιάδα με το Κάραγατς.
Σε ένα άλλο άρθρο μου έλεγα ότι ο Νεοέλληνας έχει μια
διεστραμμένη σχέση με την παράδοσή του και αυτό αποκαλύπτεται σε όλες τις
εκφάνσεις της καθημερινής μας συμπεριφοράς. Η αρχαιοελληνική παράδοσή μας είναι
τόσο ισχυρή, που δεν μπορούμε να αποκοπούμε από αυτή και έτσι προσπαθούμε να συνδεθούμε
μ’ αυτή με οποιονδήποτε τρόπο μας εξυπηρετεί.
Η φλόγα για την οποία μιλούμε είναι το ιερόν πυρ [1]
που μετέφεραν οι άποικοι από τη μητρόπολη στη νέα τους πατρίδα. Το ιερόν πυρ
τηρούνταν άσβεστο στην αποικία και συμβόλιζε τους άρρηκτους δεσμούς αποικίας
και μητρόπολης. Η Νέα Ορεστιάδα δεν είναι αποικία του Κάραγατς. Το Κάραγατς
είναι μητρόπολη, αλλά η σχέση της μ’ αυτό είναι σχέση αποκοπής και ξεριζωμού.
Η μεταφορά της φωτιάς στην αρχή των Ορεστείων είναι
μια εκδήλωση καλλιτεχνικής προχειρότητας (εκδήλωση κιτς [2]: αταίριαστο, μη
συμβατό). Οι πιο γνωστοί συμβολισμοί ιερού πυρός είναι δύο. Η Ολυμπιακή φλόγα,
που προέρχεται από τις ακτίνες του ηλίου και ανάπτεται στον ιερό χώρο της
Ολυμπίας με πλήρη φυσικό τρόπο και το άγιον φως της χριστιανικής μας παράδοσης,
που προέρχεται από τα άδυτα του ναού στα Ιεροσόλυμα.
Για τις ανάγκες κάποιων άλλων παγκόσμιων εκδηλώσεων
άρχισαν προσφάτως να ανακαλύπτονται και άλλες «φλόγες». Έτσι, επί παραδείγματι,
για την τέλεση των αγώνων του Παγκόσμιου Αεραθλητισμού στην Ισπανία, από την
Ικαρία, πατρίδα του Ικάρου (sic), θα μας προκύψει η Ικάρια φλόγα [3]. Αν αυτή η
ενέργεια εντάσσεται σε μια πολιτική προβολή της χώρας μας και σύνδεσης της
Ελλάδας με όλα τα πολιτιστικά στοιχεία της Υφηλίου, δεν είναι καθόλου μεμπτόν.
Το να ανακαλύπτει όμως μια πόλη μια «φλόγα» και να
προσπαθεί να δώσει κύρος στις εκδηλώσεις της μέσω αυτής, το λιγότερο που θα
μπορούσαμε να πούμε, είναι ότι υποβαθμίζονται οι δύο παραπάνω κύριοι
συμβολισμοί της φλόγας.
Τα επιτεύγματα των προγόνων μας τα χρησιμοποιούμε ως
δείκτες για να μπορέσουμε και εμείς να δημιουργήσουμε το δικό μας πολιτισμό, τη
δική μας παράδοση. Εκείνο όμως που μας δείχνουν οι πρόγονοί μας είναι η
χρησιμοποίηση του ορθολογισμού.
Η μνήμη της χαμένης πατρίδας επιβάλλεται να τηρείται
και μάλιστα με μια πιο μόνιμη και σταθερή έννοια. Η φλόγα των Ορεστείων θα
καίει για μια μέρα ή το πολύ στη διάρκεια των επτά ημερών του εορτασμού.
Αντί της αφής και μεταφοράς της φλόγας θα ήταν
προτιμότερο να βρεθεί μια άλλη μορφή μνήμης, που αφήνεται στην έμπνευση και τη
γνώση των δημοτών μας να διατυπωθεί. Η δική μου άποψη είναι ότι θα μπορούσαμε
να δημιουργήσουμε ένα ακόμη άλσος με 78 δένδρα και κάθε χρόνο να φυτεύεται, την
πρώτη μέρα των Ορεστείων, ένα δένδρο, που θα συμβολίζει τα γενέθλια χρόνια της
πόλης.
Παράλληλα επί της Βασιλέως Κωνσταντίνου και στο τμήμα
από το Σ. Σταθμό μέχρι την κεντρική πλατεία, κατά μήκος των δεξιών και
αριστερών πλευρών της πρασιάς, μπορούν να στηθούν μαρμάρινες προτομές 78
προσώπων της πολιτικής, θρησκευτικής, στρατιωτικής, οικονομικής και πνευματικής
ζωής του τόπου, με το βιογραφικό τους, κατά το πρότυπο της στήλης του Γ.
Σταθάτου. Αυτονόητο είναι ότι το Δημοτικό Συμβούλιο -ομόφωνα- θα επιλέγει τα
πρόσωπα, που βέβαια δεν θα βρίσκονται εν ζωή.
Τα Ορέστεια του έτους 2001 απέδειξαν ότι μπορούν να
δοκιμαστούν καινούριες μορφές εκδηλώσεων και να επιτύχουν. Η εκδήλωση του beach
volley ήταν μια καινούρια εκδήλωση, που αποδεδειγμένα ο κόσμος τη χάρηκε, γιατί
είχε άμεση σύνδεση με αυτό στο οποίο ξεχωρίζει, το volley.
Το να επιμένουμε να μιμούμαστε, μέσω της φλόγας,
περιοχές, που κατά κύριο λόγο συνδέονται με αυτή (Ολυμπία-Ιεροσόλυμα), είναι
παραλογισμός και δικαίως ο κόσμος δεν το αποδέχεται με ενθουσιασμό.
Κούζας Ιωάννης, Μεθόριος, 04-07-2001
[1] Τσακτσίρας Λ.- Τιβέριος Μ.,
Ιστορία των Αρχαίων Χρόνων ως το 30 π.Χ., ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1989, σ. 93.
[2] Τεγόπουλος - Φυτράκης, Ελληνικό
Λεξικό, Αθήνα, 1991, σ. 378 και Γ. Μπαμπινιώτης, Λεξικό της ΝΕ Γλώσσας, Αθήνα,
1998, σ. 899.
[3] Έθνος, 17 Ιουνίου 2001, σ. 55.
Δημοσθένης, Κατ’ Ανδροτίωνος Παρανόμων
Δημοσθένης, Κατ’ Ανδροτίωνος Παρανόμων. Η υπόθεση του λόγου
Ο λόγος «Κατά Ανδροτίωνος» γράφτηκε το 355 π.Χ. και σ’ αυτόν κατηγορείται ο Ανδροτίων για «γραφή παρανόμων», δηλαδή εισήγαγε πρόταση να στεφανωθεί η Βουλή των Πεντακοσίων, ενώ αυτή δεν είχε επιτελέσει το έργο της, που σύμφωνα με τον νόμο (Τὰς τριήρεις οὐ πεποίησαι μὴ τοίνυν αἴτει τὴν δωρειάν) έπρεπε να ναυπηγήσει συγκεκριμένο αριθμό πλοίων. Επομένως, οι βουλευτές ήταν παράνομοι και δεν ήταν άξιοι στεφάνου. Ο πραγματικός σκοπός του Δημοσθένη ήταν να παραμερίσει πολιτικά τον Ανδροτίωνα, που είχε γίνει αντιπαθητικός από τις εισπράξεις των φόρων.
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Α΄
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Α΄. Η υπόθεση του λόγου
Το 352 π.Χ. η Όλυνθος διαπιστώνοντας την επιθετική πολιτική του Φιλίππου συνήψε συνθήκη συμμαχίας με τους Αθηναίους. Το 349 π.Χ. ο Φίλιππος με πρόφαση την μη παράδοση του αδελφού του Αριδαίου, που είχε ζητήσει άσυλο στην Όλυνθο, κήρυξε τον πόλεμο κατ’ αυτής. Οι Ολύνθιοι ζήτησαν με πρέσβεις βοήθεια από την Αθήνα.
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Β΄. Η υπόθεση του λόγου
Το 352 π.Χ. η Όλυνθος διαπιστώνοντας την επιθετική πολιτική του Φιλίππου συνήψε συνθήκη συμμαχίας με τους Αθηναίους. Το 349 π.Χ. ο Φίλιππος με πρόφαση τη μη παράδοση του αδελφού του Αριδαίου, που είχε ζητήσει άσυλο στην Όλυνθο, κήρυξε τον πόλεμο κατ’ αυτής. Οι Ολύνθιοι ζήτησαν με πρέσβεις βοήθεια από την Αθήνα.
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Γ΄
Δημοσθένης, Ολυνθιακός Γ΄. Η υπόθεση του λόγου
Το 352 π.Χ. η Όλυνθος διαπιστώνοντας την επιθετική πολιτική του Φιλίππου συνήψε συνθήκη συμμαχίας με τους Αθηναίους. Το 349 π.Χ. ο Φίλιππος με πρόφαση τη μη παράδοση του αδελφού του Αριδαίου, που είχε ζητήσει άσυλο στην Όλυνθο, κήρυξε τον πόλεμο κατ’ αυτής. Οι Ολύνθιοι ζήτησαν με πρέσβεις βοήθεια από την Αθήνα.
Δημοσθένης, Περί Αλοννήσου
Δημοσθένης, Περί Αλοννήσου. Η υπόθεση του λόγου
Ο λόγος αυτός επιγράφεται και «προς την επιστολήν την Φιλίππου». Η Αλόννησος ήταν κτήμα των Αθηναίων αλλά κατείχετο την εποχή του Φιλίππου από ληστές, τους οποίους ο Φίλιππος κατάφερε να διώξει. Οι Αθηναίοι απαιτούσαν την Αλόννησο ως δική τους, αλλά ο Φίλιππος δεν την απέδιδε.
Δημοσθένης, Περί Συντάξεως
Δημοσθένης, Περί Συντάξεως. Η υπόθεση του λόγου
Ο λόγος αυτός εκφωνήθηκε περίπου το 350 π.Χ. στην Εκκλησία του Δήμου και έχει ως θέμα την αναδιοργάνωση στη διαχείριση και κατανομή των δημοσίων εσόδων. Κατά το παρελθόν τα χρήματα αυτά μοιράζονταν είτε στους πλούσιους (από φόβο προς αυτούς) είτε στους φτωχούς (για δημοτικότητα).
Δημοσθένης, Περί της Ειρήνης
Δημοσθένης, Περί της Ειρήνης. Η υπόθεση του λόγου
Κατά τον Γ΄ Ιερό Πόλεμο (356-346 π.Χ.) οι Αθηναίοι συντάχθηκαν με τους Φωκείς, τους οποίους βοηθούσαν ως σύμμαχοι μέχρι το 346 π.Χ., έτος κατά το οποίο υπογράφηκε η Φιλοκράτειος Ειρήνη μεταξύ Αθηναίων και Μακεδόνων.
Δημοσθένης, Περί της παραπρεσβείας
Δημοσθένης, Περί της παραπρεσβείας. Η υπόθεση του λόγου
Ο Δημοσθένης και ο αντίπαλός του Αισχίνης ήταν μέλη της πρεσβείας προς τον Φίλιππο, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η Φιλοκράτειος Ειρήνη του 346 π.Χ.
Δημοσθένης, Περί του Στεφάνου
Δημοσθένης, Περί του Στεφάνου. Η υπόθεση του λόγου
Το 337 π.Χ., λίγο μετά τη μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.), ο Κτησιφών, πολιτικός φίλος του Δημοσθένη, πρότεινε να στεφανωθεί ο ρήτορας στο θέατρο του Διονύσου κατά τα Μεγάλα Διονύσια με χρυσό στεφάνι «αρετής συμπάσης ένεκα και ευνοίας της προς την πόλιν».
Δημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω
Όταν το 342 π.Χ. ο Φίλιππος κατέλαβε ολοκληρωτικά τη Θράκη και την ενσωμάτωσε στο Μακεδονικό βασίλειο, άρχισε να σχεδιάζει την κατάληψη του Ελλησπόντου. Ο Δημοσθένης αντιλαμβάνεται τις προθέσεις του Φιλίππου και με δύο Φιλιππικούς λόγους ( Γ΄ και Δ΄) και τον παραπάνω αναφερόμενο λόγο προσπαθεί να αφυπνίσει τους Αθηναίους, για να προετοιμαστούν προς υπεράσπιση των εδαφών τους. Ο λόγος εκφωνήθηκε το 341 π.Χ.
Δημοσθένης, Περί των προς Αλέξανδρον Συνθηκών
Δημοσθένης, Περί των προς Αλέξανδρον Συνθηκών. Η υπόθεση του λόγου
Ο λόγος αυτός εκφωνήθηκε λίγο μετά τη δολοφονία του Φιλίππου (336 π.Χ.) από κάποιον φίλο ομοϊδεάτη του Δημοσθένη.
Δημοσθένης, Περί των Συμμοριών
Δημοσθένης, Περί των Συμμοριών. Η υπόθεση του λόγου
Συμμορίαι (συν + μέρος) ήταν οι εξηκονταμελείς όμιλοι των 1.200 πιο πλούσιων Αθηναίων πολιτών, οι οποίοι με τη σειρά τους σε έκτακτες περιπτώσεις αναλάμβαναν τα έξοδα για την αντιμετώπιση εκτάκτων πολεμικών αναγκών. Σε κάθε φυλή αναλογούσαν 2 συμμορίες, δηλαδή 2 Χ 10 = 20 συμμορίες Χ 60 μέλη έκαστη = 1.200 Αθηναίοι.
Δημοσθένης, Προς Άφοβον υπέρ Φάνου ψευδομαρτυριών
Δημοσθένης, Προς Άφοβον υπέρ Φάνου ψευδομαρτυριών. Η υπόθεση του λόγου
Ο πατέρας του Δημοσθένη ήταν μαχαιροποιός και πέθανε, όταν ο ρήτορας ήταν ανήλικος. Πριν τον θάνατό του όρισε επιτρόπους και διαχειριστές της περιουσίας του τον Δημοφώντα, τον Άφοβο και τον Θηριππίδη. Η περιουσία του οίκου ήταν 14 τάλαντα. Ο Δημοφών ανέλαβε την επιτροπεία της αδελφής του, ο Άφοβος της μητέρας του και ο Θηριππίδης ανέλαβε την επιτροπεία του ρήτορα.
Δημοσθένης, Προς Λεπτίνην
Δημοσθένης, Προς Λεπτίνην. Η υπόθεση του λόγου
Η Αθήνα τιμούσε τους ευεργέτες με διάφορες τιμές, ανάμεσα στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν και η «ατελεία λειτουργιών», δηλαδή η απαλλαγή από την οικονομική επιβάρυνση άσκησης μιας λειτουργίας. Παρουσιάστηκε τότε το φαινόμενο να λαμβάνουν την ατέλεια πολλοί Αθηναίοι και το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει έλλειψη αυτών που θα αναλάμβαναν κάποια λειτουργία.
Δημοσθένης, Προς Ναυσίμαχον και Ξενοπείθην
Δημοσθένης, Προς Ναυσίμαχον και Ξενοπείθην. Η υπόθεση του λόγου
Ο δικανικός αυτός λόγος αφορά επιτροπεία. Ο εναγόμενος ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να γίνει δίκη, γιατί επήλθε προηγουμένως συμβιβασμός και επομένως έχει παραγραφεί οποιαδήποτε αξίωση. Ο Ναυσίμαχος και ο Ξενοπείθης ήταν υπό την επιτροπεία του Αρισταίχμου. Όταν ενηλικιώθηκαν τον έσυραν σε δίκη, στην οποία ζήτησαν και πήραν τρία τάλαντα για κατάχρηση επιτροπείας. Μετά τον θάνατο του Αρισταίχμου, οι ίδιοι έσυραν τα τέσσερα παιδιά του στο δικαστήριο ζητώντας ξανά χρήματα για την επιτροπεία του πατέρα τους. Η δίκη αυτή όμως δεν μπορεί να γίνει, γιατί είχε επέλθει παραγραφή λόγω προηγούμενου συμβιβασμού.
Δημοσθένης, Προς Σπουδίαν υπέρ προικός
Ο λόγος είναι δικανικός και αφορά μία αστική υπόθεση διανομής της προικώας περιουσίας. Ο Πολύευκτος είχε δύο θυγατέρες. Τη μία, τη νεώτερη, την πάντρεψε με τον Λεωκράτη και την άλλη, την πρεσβύτερη, με τον Σπουδία. Όταν πέθανε ο Πολύευκτος άφησε τον κλήρο εξ ίσου στις δύο θυγατέρες. Ο Σπουδίας όμως ισχυρίζεται πως ο πεθερός του, όταν παντρεύτηκε τη μεγαλύτερη κόρη του, του υποσχέθηκε προίκα σαράντα (40) μνες, που, επειδή δεν τις είχε όλες, του έδωσε τριάντα (30) με τη διαβεβαίωση ότι θα πάρει τις υπόλοιπες δέκα (10) με την πώληση περιουσιακών στοιχείων μετά τον θάνατό του. Ο Λεωκράτης, λοιπόν, αμφισβητεί τα λεγόμενα του Σπουδία και της μεγαλύτερης κόρης του Πολεύκτου και διεκδικεί την καταλείπουσα περιουσία εις το μέσον.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)